Podwójne święto: oczyszczenia i spotkania.
Gdy upłynęły dni oczyszczenia Maryi według Prawa Mojżeszowego, rodzice przynieśli Jezusa do Jerozolimy, aby Go przedstawić Panu. Tak bowiem jest napisane w Prawie Pańskim: Każde pierworodne dziecko płci męskiej będzie poświęcone Panu. ... Rodzice [przynieśli] Dzieciątko Jezus, aby postąpić z Nim według zwyczaju Prawa (Łk 2, 22-40)
Zgodnie z przepisami Prawa każdy pierworodny syn był wyłączną własnością Boga. Rodzice przedstawiali dziecko w świątyni, oraz ofiarowali przepisany wykup. Zwyczaj ten był pamiątką wydarzeń towarzyszących Izraelitom przy wyjściu z Egiptu:
Poświęćcie Mi wszystko pierworodne. U synów Izraela do Mnie należeć będą pierwociny łona matczynego - zarówno człowiek, jak i zwierzę. I oddasz wszelkie pierwociny łona matki dla Pana... Gdy cię syn zapyta w przyszłości: Co to oznacza? odpowiesz mu: Pan ręką mocną wywiódł nas z Egiptu, z domu niewoli. Gdy faraon wzbraniał się nas uwolnić, Pan wybił wszystko, co pierworodne w ziemi egipskiej, zarówno pierworodne z ludzi, jak i z bydła, dlatego ofiaruję dla Pana męskie pierwociny łona matki i wykupuję pierworodnego mego syna. (Wj 13, 2. 12 – 15)
W dniu, kiedy zabijałem wszystko, co było pierworodne w ziemi egipskiej, poświęciłem dla siebie wszystko pierworodne w Izraelu, począwszy od człowieka aż do bydlęcia. Do mnie należą; Ja jestem Pan. (Lb 3, 13)Każde pierworodne dziecko miało zatem być ofiarowane Panu. Dzieci te należało wykupić: Pierworodnych ludzi z synów twych wykupisz (Wj 13), a ich miejsce w słuzbie Bożej zastepowali Lewici - słudzy świątyni:
Oto Ja wziąłem lewitów spośród synów Izraela na miejsce wszystkich pierworodnych, którzy się narodzili z łona matek, dlatego lewici są moją własnością. Do Mnie bowiem należy wszystko, co jest pierworodne. (Lb 3, 12)Stary Testament określał też dokładne przepisy dotyczące kobiety po urodzeniu dziecka. Dopiero po upływie ustalonego czasu mogła ona brac udział w obrzędach liturgicznych:
Jeżeli kobieta ... urodziła chłopca, pozostanie przez siedem dni nieczysta ... ósmego dnia [chłopiec] zostanie obrzezany. Potem ... przez trzydzieści trzy dni ... nie będzie ona dotykać niczego świętego i nie będzie wchodzić do świątyni. (Kpł 12, 2-4)
Zgodnie z powyższym, po upływie 8 dni po Bożym Narodzeniu mamy Świeto Imienia Jezus, a nastepne 30 dni później - 2 lutego - Święto Oczyszczenia Maryi (nazwa tradycyjna). Aby kobieta dostapiła oczyszczenia, miała ona złożyć odpowiednią ofiarę, a kapłan miał odmówić nad nią specjalną modlitwę:
Kiedy skończą się dni jej oczyszczenia po urodzeniu syna lub córki, przyniesie kapłanowi, przed wejście do Namiotu Spotkania, jednorocznego baranka na ofiarę całopalną i młodego gołębia lub synogarlicę na ofiarę przebłagalną. Jeżeli zaś ona jest zbyt uboga, aby przynieść baranka, to przyniesie dwie synogarlice albo dwa młode gołębie, jednego na ofiarę całopalną i jednego na ofiarę przebłagalną. W ten sposób kapłan dokona przebłagania za nią, i będzie oczyszczona. (Kpł 12, 6.8)
***
W Kościele pierwszych wieków dla Święta Ofiarowania Pańskiego używano greckiego terminu Hypapante – Spotkanie. Wskazuje on na spotkanie Jezusa z Symeonemi Anną. Niektórzy dostrzegają w tej nazwie pierwsze spotkanie Jezusa z Jerozolimą i świątynią, co zapowiadało Jego spotkanie z Kościołem. Pan przepowiedział to wejście przezproroka Malachiasza:
Oto Ja wyślę przed tobą anioła mego..., a potem nagleprzybędzie do swej świątyni Pan, którego wy oczekujecie (Ml 3, 1-4).Przybycie Pana do świątyni oznacza Jego wejście do Kościoła i do duszy każdego wiernego, która jest świątynią duchową:
Ponieważ dzieci uczestniczą we krwi i ciele, dlatego i Jezus także bez żadnej różnicy stał się ich uczestnikiem... musiał się upodobnić pod każdym względem do braci. (Hbr 2, 14-18)
Jest to więc podwójne święto: dla Matki jest to oczyszczenie, a dla Syna spotkanie.
***
W tym dniu tradycyjnie niesiemy w procesji świece. Razem z Symeonem wyznajemy wiarę, że Chrystus ukazał sięprzed ludźmi
jako światło na oświecenie pogan.
Bo moje oczy ujrzały Twoje zbawienie, któreś przygotował wobec wszystkich narodów: światło na oświecenie pogan i chwałę ludu Twego, Izraela. (Łk 2, 22-40)
Procesja ze świecami przypomina nam też inny fragment Ewangelii - przypowieść o roztropnych pannach. Gdy Pan nawiedza swoja świątynię chcemy byc gotowi na spotkanie:
Królestwo niebieskie podobne będzie do dziesięciu panien, które wzięły swoje lampy i wyszły na spotkanie pana młodego. ... Gdy ... o północy rozległo się wołanie: Pan młody idzie, wyjdźcie mu na spotkanie! Wtedy powstały wszystkie owe panny i opatrzyły swe lampy. ... Te, które były gotowe, weszły z nim na ucztę weselną, i drzwi zamknięto. ... Czuwajcie więc, bo nie znacie dnia ani godziny. (Mt 25,1-13)
___________________________________________
Niektóre myśli zaczerpnięte z artykułu Ks. Kazimierza Lijka OMI,
